Ο Όσιος Ευθύμιος ο Αθωνίτης καταγόταν από την πόλη Τάω της Ιβηρίας και έζησε κατά το β’ ήμισυ του 10ου και τις αρχές του 11ου αιώνος μ.Χ.
Από νεαρή ηλικία κατέφυγε με τον πατέρα του Ιωάννη στο Άγιον Όρος, όπου κατετάγησαν στην Λαύρα του Αγίου Αθανασίου.
Επειδή ο χώρος πού παραχωρήθηκε σε αυτούς ήταν ανεπαρκής, ο Όσιος Ευθύμιος αποφάσισε την ίδρυση ανεξάρτητης Μονής υποκείμενης στην άμεση προστασία των Βυζαντινών αυτοκρατόρων.
Στην ανέγερση της Μονής αυτής «του Κλήμεντος» που ονομάσθηκε Μονή των Ιβήρων από τον τόπο καταγωγής των κτητόρων, συνετέλεσε τα μέγιστα ι Ίβηρας μοναχος Ιωάννης Τορνίκιος, ο οποίος, αφού απεκδύθηκε το μοναχικό σχήμα και ετέθη επικεφαλής δώδεκα χιλιάδων ανδρών, συμπολέμησε με τον Βάρδα Φωκά και κατατρόπωσε τον στρατηγό Βάρδα Σκληρό, που στασίασε κατά του αυτοκράτορος Βασιλείου του Β’.
Αυτός μετά την νίκη της Παγκαλείας, αφού ενδύθηκε και πάλι το μοναχικό σχήμα, με αυτοκρατορική χορηγία και χρυσόβουλο του 980 μ.Χ., με την βοήθεια δε και του κτήτορα της Λαύρας Οσίου Αθανασίου, συνέβαλε ώστε κατά το 985 μ.Χ. η Μονή να είναι έτοιμη.
Όταν πέθανε ο Όσιος Ιωάννης, ηγούμενος της μονής εξελέγη ο υιός του Όσιος Ευθύμιος. Ο νέος ηγούμενος με την θεάρεστη πολιτεία και την ασκητική βιοτή του συνέβαλε στην πνευματική καλλιέργεια των αδελφών και κατέστη περίφημος για τις αρετές του, ένεκα των οποίων και είχε προικισθεί από τον Θεό με τη θαυματουργική χάρη.
Παραιτήθηκε από την θέση του ηγουμένου το 1012, για να είναι απερίσπαστος στη μετάφραση εκκλησιαστικών έργων και στην πρωτότυπη συγγραφή. Χάρη στο κλασσικό και λαμπρό ύφος του, ο Όσιος Ευθύμιος είναι πλέον αναγνωρισμένος συγγραφέας του Ιβηρικού μεσαίωνα.
Το 1028, ο Όσιος Ευθύμιος μετέβη στην Κωνσταντινούπολη για αγιορείτικες υποθέσεις, αλλά πέθανε αφού έπεσε από ημίονο που τον μετέφερε. Κατά τον ενταφιασμό του ιερού λειψάνου του επιτελέσθηκαν πολλά θαύματα σε ένδειξη της αγιότητάς του. Αργότερα το τίμιο λείψανο του Οσίου ανακομίσθηκε και μεταφέρθηκε στο Άγιον Όρος, όπου κατατέθηκε στο ναό του Βαπτιστού Ιωάννου, που είχε ανοικοδομήσει ίδιος.
Επειδή ο χώρος πού παραχωρήθηκε σε αυτούς ήταν ανεπαρκής, ο Όσιος Ευθύμιος αποφάσισε την ίδρυση ανεξάρτητης Μονής υποκείμενης στην άμεση προστασία των Βυζαντινών αυτοκρατόρων.
Στην ανέγερση της Μονής αυτής «του Κλήμεντος» που ονομάσθηκε Μονή των Ιβήρων από τον τόπο καταγωγής των κτητόρων, συνετέλεσε τα μέγιστα ι Ίβηρας μοναχος Ιωάννης Τορνίκιος, ο οποίος, αφού απεκδύθηκε το μοναχικό σχήμα και ετέθη επικεφαλής δώδεκα χιλιάδων ανδρών, συμπολέμησε με τον Βάρδα Φωκά και κατατρόπωσε τον στρατηγό Βάρδα Σκληρό, που στασίασε κατά του αυτοκράτορος Βασιλείου του Β’.
Αυτός μετά την νίκη της Παγκαλείας, αφού ενδύθηκε και πάλι το μοναχικό σχήμα, με αυτοκρατορική χορηγία και χρυσόβουλο του 980 μ.Χ., με την βοήθεια δε και του κτήτορα της Λαύρας Οσίου Αθανασίου, συνέβαλε ώστε κατά το 985 μ.Χ. η Μονή να είναι έτοιμη.
Όταν πέθανε ο Όσιος Ιωάννης, ηγούμενος της μονής εξελέγη ο υιός του Όσιος Ευθύμιος. Ο νέος ηγούμενος με την θεάρεστη πολιτεία και την ασκητική βιοτή του συνέβαλε στην πνευματική καλλιέργεια των αδελφών και κατέστη περίφημος για τις αρετές του, ένεκα των οποίων και είχε προικισθεί από τον Θεό με τη θαυματουργική χάρη.
Παραιτήθηκε από την θέση του ηγουμένου το 1012, για να είναι απερίσπαστος στη μετάφραση εκκλησιαστικών έργων και στην πρωτότυπη συγγραφή. Χάρη στο κλασσικό και λαμπρό ύφος του, ο Όσιος Ευθύμιος είναι πλέον αναγνωρισμένος συγγραφέας του Ιβηρικού μεσαίωνα.
Το 1028, ο Όσιος Ευθύμιος μετέβη στην Κωνσταντινούπολη για αγιορείτικες υποθέσεις, αλλά πέθανε αφού έπεσε από ημίονο που τον μετέφερε. Κατά τον ενταφιασμό του ιερού λειψάνου του επιτελέσθηκαν πολλά θαύματα σε ένδειξη της αγιότητάς του. Αργότερα το τίμιο λείψανο του Οσίου ανακομίσθηκε και μεταφέρθηκε στο Άγιον Όρος, όπου κατατέθηκε στο ναό του Βαπτιστού Ιωάννου, που είχε ανοικοδομήσει ίδιος.
