Ο Άγιος Φιλάρετος ήταν υπόδειγμα κάθε αρετής και ιδιαίτερα της αγαθοεργίας. Έζησε τον 8ο αιώνα μ.Χ. στην πόλη Αμνεία της Παφλαγονίας, και τους γονείς του έλεγαν Γεώργιο και Άννα.
Παντρεύτηκε την Θεοσεβώ και απόκτησε τρία παιδιά. Ένα γιο, τον Ιωάννη, και δύο κόρες, που την πρώτη έλεγαν Υπατία και τη δεύτερη Ευανθία. Ο Φιλάρετος ήταν γεωργός και από τα εισοδήματα του, πλουσιοπάροχα μοίραζε ελεημοσύνη στους φτωχούς.
Αλλά ο Θεός επέτρεψε και ο Φιλάρετος κάποτε κατάντησε πολύ φτωχός. Όμως και σ’ αυτή την κατάσταση ο άγιος του Θεού, έδειξε θαυμαστή καρτερία όπως ο Ιώβ, και συνέχισε να αγαθοεργή μέχρι υπερβολής. Και ο Θεός που είδε την ασυναγώνιστη πίστη του οικονόμησε με την πρόνοια Του, ώστε ο Κωνσταντίνος ο γιος της βασίλισσας Ειρήνης, να πάρει για γυναίκα του την εγγονή του αγίου Μαρία, επειδή ήταν πολύ ωραία στην ψυχή και στο σώμα.
Παντρεύτηκε την Θεοσεβώ και απόκτησε τρία παιδιά. Ένα γιο, τον Ιωάννη, και δύο κόρες, που την πρώτη έλεγαν Υπατία και τη δεύτερη Ευανθία. Ο Φιλάρετος ήταν γεωργός και από τα εισοδήματα του, πλουσιοπάροχα μοίραζε ελεημοσύνη στους φτωχούς.
Αλλά ο Θεός επέτρεψε και ο Φιλάρετος κάποτε κατάντησε πολύ φτωχός. Όμως και σ’ αυτή την κατάσταση ο άγιος του Θεού, έδειξε θαυμαστή καρτερία όπως ο Ιώβ, και συνέχισε να αγαθοεργή μέχρι υπερβολής. Και ο Θεός που είδε την ασυναγώνιστη πίστη του οικονόμησε με την πρόνοια Του, ώστε ο Κωνσταντίνος ο γιος της βασίλισσας Ειρήνης, να πάρει για γυναίκα του την εγγονή του αγίου Μαρία, επειδή ήταν πολύ ωραία στην ψυχή και στο σώμα.
Τον δε Φιλάρετο, τον τίμησε με το αξίωμα του υπάτου. Έτσι έγινε κάτοχος πολλού πλούτου, που τον διαμοίραζε ακόμα πιο άφθονα στους φτωχούς.
Λίγο πριν πεθάνει, κάλεσε τους συγγενείς του και είπε τα εξής: «Παιδιά μου, μη ξεχνάτε ποτέ τη φιλοξενία, μη επιθυμείτε τα ξένα πράγματα, μη λείπετε ποτέ από τις ακολουθίες και λειτουργίες της Εκκλησίας, και γενικά όπως έζησα εγώ έτσι να ζείτε και εσείς». Και αυτά αφού είπε, ξεψύχησε με τη φράση: «γενηθήτω τὸ θέλημά σου».
Λίγο πριν πεθάνει, κάλεσε τους συγγενείς του και είπε τα εξής: «Παιδιά μου, μη ξεχνάτε ποτέ τη φιλοξενία, μη επιθυμείτε τα ξένα πράγματα, μη λείπετε ποτέ από τις ακολουθίες και λειτουργίες της Εκκλησίας, και γενικά όπως έζησα εγώ έτσι να ζείτε και εσείς». Και αυτά αφού είπε, ξεψύχησε με τη φράση: «γενηθήτω τὸ θέλημά σου».